ΑΣΕ-ΟΤΕ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΤΕ, ΑΣΕ-ΟΤΕ.
Τηλεργασία
Ποιες παγίδες κρύβει το “ψηφιακό φασόν”
Η τηλεργασία είναι πλέον μια πραγματικότητα σ’ όλους τους τομείς της παραγωγής. Επιχειρήσεις τηλεπικοινωνιών, τράπεζες, ασφάλειες, εταιρείες μεταφορών, η εκπαίδευση, η ιατρική, ο τουρισμός, η βιομηχανία, η διαφήμιση, απασχολούν τηλεργαζόμενους. Πολλοί επαγγελματίες δημοσιογράφοι, φοροτέχνες, πωλητές, προγραμματιστές, μεταφραστές εργάζονται με τηλεργασία.
Υπολογίζεται ότι 8 εκ. Αμερικανοί και 35 εκ. σ’ όλη τη γη εργάζονται με κάποια μορφή τηλεργασίας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τυπική τηλεργασία έχουμε 1,5 εκ. εργαζομένους: Αγγλία 563.182, Γαλλία 215.143, Γερμανία 149.013, Σουηδία 125.000, Ισπανία 101.571, Ιταλία 96.772, Ελλάδα 20.000. Το 7-13,6% των επιχειρήσεων στην ΕΕ. έχουν στο μισθολόγίο τους τηλεργαζόμενους. Η πρόβλεψη είναι το 2003 θα έχουμε 26 εκ. στην Ευρώπη και το 2010 μόνο στις ΗΠΑ θα εργάζονται 33 εκ. και 10 εκ. στη Μεγάλη Βρετανία.
Τα εργαλεία ενός τηλεργαζόμενου είναι: ένας υπολογιστής, μια τηλεφωνική γραμμή και ένα modem ή σύνδεση με το Internet. Στην ΙΒΜ στο Ντένβερ το 80% των επιστημόνων εργάζονται με τηλεργασία. Η ΑΤ & Τ δίνει κίνητρα στους υπαλλήλους της να εργάζονται μία μέρα την εβδομάδα από το σπίτι. Η Canon Σουηδίας προωθεί το σύνθημα “εργάσου όπου θέλεις” εφαρμόζει την τηλεργασία σε 250 από τους 400 εργαζόμενους. Το Ιταλικό δημόσιο εφαρμόζει πιλοτικό πρόγραμμα με εθελοντική συμμετοχή.
Η τηλεργασία διαφημίζεται με πολλούς τρόπους για να γίνει γνωστή από τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Στα διάφορα σλόγκαν λένε τα εξής: Υπάρχει μαζική εγκατάσταση τηλεργαζομένων σε μια γραφική τοποθεσία του Κολοράντο, σε αγροκτήματα της Σκωτίας, στα νησιά του Αιγαίου.
Όσοι εργάζονται στο σπίτι τους είναι πιο υγιείς, παθαίνουν σπανιότερα πονοκεφάλους, γρίπη και μικροαδιαθεσίες. Εξοικονομούν χρόνο και τα έξοδα μετάβασής τους στην εργασία.
Γίνονται και οικολόγοι γιατί δεν βοηθούν την ρύπανση αφού δεν χρησιμοποιούν το αυτοκίνητό τους και τις κλιματιστικές συσκευές του γραφείου που θα χρησιμοποιούσαν εάν πήγαιναν στα γραφεία της εταιρείας. Επίσης δίνει λύση στα αταίριαστα ζευγάρια και τα αυξημένα διαζύγια γιατί αναγκάζει το ζευγάρι να δουλεύει μαζί στο σπίτι.
Όλα τα παραπάνω είναι το παραμύθιγια να αποδεχθούν οι εργαζόμενοι και η κοινωνία το ΨΗΦΙΑΚΟ ΦΑΣΟΝ. Γιατί οι εργοδότες πιστεύουν ότι: “Η ανθρώπινη νοοτροπία είναι το κυριότερο εμπόδιο, παρά τα προφανή τεράστια πλεονεκτήματα για την εξάπλωση της τηλεργασίας”. Οι 4.630.000 Ευρωπαίοι εργαζόμενοι όμως έχουν νιώσει στο πετσί τους τα “ευεργετήματα” από το φασόν στον ιματισμό, στις ηλεκτρονικές πλακέτες, στα παιχνίδια, στα κοσμήματα, κ.λπ.
“Η εργασία με το κομμάτι στο σπίτι είναι μια από τις χειρότερα αμειβόμενες εργασίες όπου ο εργαζόμενος δεν έχει κοινωνική ασφάλιση ούτε επιδόματα” λεει η κοινωνιολόγος του ΕΚΚΕ Αλίκη Μουρίκη.
Οι λόγοι που προωθείται τόσο γοργά αυτός ο τρόπος εργασίας φαίνεται από μελέτη της εταιρείας Gortner Group που λεει ότι: Η παραγωγικότητα του μέσου τηλεργαζόμενου αναβαίνει κατά 10-16%, επιπλέον δουλεύει κατά μέσο όρο δύο ώρες περισσότερο την ημέρα, με κόστος στην εταιρεία μειωμένο κατά 3.000-5.000 δολάρια το χρόνο.
Aλλη μελέτη δείχνει ότι η απόδοση των τηλεργαζομένων είναι 10-45% μεγαλύτερη σε σχέση με τους εργαζόμενους στα γραφεία. Με μείωση 25-50% του κόστους εγκαταστάσεων, εξοπλισμού, ηλεκτρικής ενέργειας, τηλεφώνου.
Ενώ μια Τρίτη μελέτη υπολογίζει ότι ο συνολικός παραγωγικός χρόνος εργασίας στους τηλεργαζόμενους αυξάνεται από 50% σε 89%.
H SHELL με την εφαρμογή προγράμματος τηλεργασίας, υπολογίζει ότι θα έχει μείωση των θέσεων εργασίας κατά 20%. Η Canon Σουηδίας με 250 τηλεργαζόμενους από τους 400 συνολικά εργαζόμενους, δουλεύοντας με τηλεργασία 4 ώρες την εβδομάδα πέτυχε: 47% εξοικονόμηση χρόνου, 25% αύξηση πωλήσεων, 45-50% μείωση στους χώρους γραφείων, 3-4 φορές απόσβεση του κόστους για την υποδομή και τον επανασχεδιασμό.
Αυτά τα ευεργετήματα όμως δεν αρκούν στους εργοδότες των αναπτυγμένων χωρών. Στόχος τους είναι με την εξάπλωση της πληροφορικής να μειώσουν ακόμα περισσότερο το κόστος εργασίας, με τηλεργαζόμενους από υπανάπτυκτες και αναπτυσσόμενες χώρες. Έτσι, όλοι οι “μελαψοί” εργάτες της νότιας Ευρώπης, Αφρικής, Μέσης και Άπω Ανατολής θα τηλεργάζονται και θα ξεζουμίζονται από τους “Αρειους” εργοδότες των αναπτυγμένων χωρών, χωρίς όμως να ενοχλούν με την παρουσία τους, τους “ευαίσθητους” ρατσιστές, των χωρών αυτών.
Στα πλαίσια αυτά είναι και η δημιουργία ενός διεθνούς “πρακτορείου” ευρέσεως εργασίας για τηλεργαζόμενους μέσα από το έργο “Telemart”που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υλοποιείται το πρόγραμμα αυτό πιλοτικά στα πλαίσια συνεργασίας με φορείς από την Αγγλία, Γαλλία, Ουαλία, Ιρλανδία, Σουηδία, Ελλάδα.
Στην Ελλάδα το πρόγραμμα REMOTE ερευνά και εργασιακές ευκαιρίες στην Ευρώπη, καθώς και η κατάρτιση εξειδίκευση των τηλεργαζόμενων είναι σε “σωστή διαδικασία” μέσα από το εθνικό μας σπορ των ΚΕΚ.
Επίσης με την βοήθεια του προγράμματος HORIZONεκπαιδεύονται φυλακισμένοι στις γραφικές τέχνες σε Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Κορυδαλλό, Πάτρα.
Η νέα τάξη πραγμάτων δεν έχει χώρο για συνδικάτα, συνδικαλισμό, συνδικαλιζόμενους, ασφαλιστικά ταμεία, ελεύθερο χρόνο. Τα πάντα λύνονται με ατομικές συμβάσεις ή χωρίς καμία σύμβαση. Για το λόγο αυτό θέλουν να μας αποκόψουν από κάθε κοινωνική δράση, με μόνη εναλλακτική ενασχόληση από την οθόνη του υπολογιστή την οθόνη της Τ.V.
Κάποιες προσπάθειες των συνδικάτων για υπογραφή ΣΣΕ σε Αγγλία, Ιταλία, Δανία δεν έχουν οριοθετήσει πλήρως τα δικαιώματα των τηλεργαζομένων.
Ο καθηγητής Ντέιβιντ Όμπορντ παρατήρησε ότι η εργασία στο σπίτι έχει και άσχημες επιδράσεις στην ψυχική ηρεμία του ανθρώπου. Η αποκοπή από τις κοινωνικές οργανώσεις μπορεί να προκαλέσει αίσθημα μοναξιάς, κατάθλιψη, άγχος και απώλεια δημιουργικής διάθεσης. Η απόλυτη εξάρτηση από την τεχνολογία, υπολογιστή, τηλέφωνο, modem, Internet προκαλεί πονοκεφάλους, βλάβη στην όραση και πόνους στην πλάτη.
Η αγωνία που εκφράζει έλληνας συντάκτης μεγάλης εφημερίδας που τηλεργάζεται, σε επιστολή του στον εκδότη που δημοσιεύτηκε την 7/1/96 είναι χαρακτηριστική. Δίνει από πρώτο χέρι και άμεσα τα “συναισθήματα” ενός από τους πρώτους τηλεργαζόμενους της χώρας μας.
“Δοκίμασα το προωθημένο αυτό σύστημα με δική μου πρωτοβουλία, και ιδού τα πρώτα συμπεράσματα. Με χονδρικούς υπολογισμούς προκύπτει ότι ένας συντάκτης που εργάζεται στο σπίτι του επιβαρύνεται με 25-30.000 δρχ. το μήνα. Προσθέσαμε ρεύμα, τηλέφωνο, συνδρομή Internet, απόσβεση του υπολογιστή, αναλώσιμα και έντυπο. Αφαιρέσαμε τη βενζίνη και τη συντήρηση του αυτοκινήτου που γλιτώνει. Αν τυχόν χρησιμοποιεί φθηνότερο μέσο για να έρθει στην εφημερίδα τότε το ποσό αυξάνεται.
Το πρόβλημα αυτό θα μπορούσε να λυθεί με μια αύξηση,
που μπορεί να εξοικονομηθεί από τα μειωμένα έξοδα που έχει η εφημερίδα λόγω της απουσίας του συντάκτη”.
Παρακάτω συνεχίζει “Το άλυτο πρόβλημα είναι η ζωή μου, που έρχονται τα πάνω κάτω”.
Τέλος αφού καταγράψει πώς είναι η ζωή ενός τηλεργαζόμενου στο σπίτι του καταλήγει “Δεν ξέρω πια πότε δουλεύω και πότε όχι, μοιάζει να δουλεύω ασταμάτητα, νυχθημερόν, Όλα είναι ένα. Δεν έχει καθημερινές και σχόλες”.
Ένας άλλος τηλεργαζόμενος στις 29/5/99 στα “ΝΕΑ” μεταξύ άλλων θετικών δηλώνει “Δύσκολα φαίνονται οι πραγματικές ώρες που εργάζομαι. Αρκετά συχνά δουλεύω μέχρι αργά το βράδυ ξεπερνώντας αρκετά το ωράριο που θα είχα αν ήμουν στο γραφείο”.
Ποτέ πριν δεν συνέβη στην ιστορία της ανθρωπότητας οι εργαζόμενοι να παράγουν τόσα πολλά και να παίρνουν τόσα λίγα όπως συμβαίνει σήμερα.
Ποτέ πριν οι ιστορικές κατακτήσεις της ανθρώπινης εργασίας και σκέψης δεν έδωσαν τόσο τρομερές δυνατότητες στον άνθρωπο γιαελαχιστοποίηση του χρόνου εργασίας, για δημιουργική και σταθερή δουλειά, για ανάπτυξη και καλλιέργεια της πρωσοπικότητάς του.
Ποτέ η εκμετάλλευση και η περιφρόνηση του ανθρώπου δεν είχε επιβληθεί σε τέτοια έκταση.
(Στοιχεία από: INE/ΓΣΕΕ, δημοσιεύματα εφημερίδων ΝΕΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, ΒΗΜΑ, ΕΞΠΡΕΣ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΡΙΝ και περιοδικών D & ASPIRIT, COMMUNICATION SOLUTIONS ).
Φασάκης Σταύρος
Αν. Οργανωτικός γραμματέας ΠΕΤ-ΟΤΕ
